Theo quan điểm của phép biện chứng duy vật, mối liên hệ phổ biến có ba tính chất cơ bản:
- Tính khách quan: Mối liên hệ phổ biến tồn tại độc lập với ý thức con người, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của con người. Mối liên hệ phổ biến là cái vốn có của bản thân sự vật, tồn tại trong bản thân sự vật, hiện tượng và giữa các sự vật, hiện tượng với nhau.
- Tính phổ biến: Mối liên hệ phổ biến là mối liên hệ chung cho tất cả các sự vật, hiện tượng trong thế giới. Mối liên hệ này thể hiện ở chỗ các sự vật, hiện tượng luôn tác động qua lại, ràng buộc lẫn nhau, không thể tồn tại độc lập.
- Tính đa dạng, phong phú: Mối liên hệ phổ biến có nhiều hình thức, biểu hiện khác nhau, không phải là một dạng mối liên hệ đơn nhất. Mối liên hệ phổ biến được biểu hiện ở nhiều mức độ, từ mối liên hệ trực tiếp đến mối liên hệ gián tiếp, từ mối liên hệ chủ yếu đến mối liên hệ thứ yếu.
Ba tính chất này của mối liên hệ phổ biến có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Tính khách quan là cơ sở để khẳng định tính phổ biến của mối liên hệ. Tính phổ biến là điều kiện để khẳng định tính đa dạng, phong phú của mối liên hệ. Tính đa dạng, phong phú của mối liên hệ là biểu hiện cụ thể của tính khách quan và tính phổ biến.
Bản chất nguyên lý về mối liên hệ phổ biến nói lên rằng: Mọi sự vật, hiện tượng trong thế giới đều tồn tại trong mối liên hệ, ràng buộc lẫn nhau, vận động và biến đổi không ngừng. Mối liên hệ phổ biến là cơ sở của sự tồn tại và phát triển của thế giới vật chất.
Ví dụ về mối liên hệ phổ biến:
- Mối liên hệ giữa các sự vật, hiện tượng trong tự nhiên: Mối liên hệ giữa nhiệt độ và áp suất của khí quyển, mối liên hệ giữa các loài động vật trong một quần xã, mối liên hệ giữa các thành phần của hệ sinh thái,…
- Mối liên hệ giữa các sự vật, hiện tượng trong xã hội: Mối liên hệ giữa sản xuất và tiêu dùng, mối liên hệ giữa kinh tế và chính trị, mối liên hệ giữa giáo dục và đào tạo,…
- Mối liên hệ giữa các sự vật, hiện tượng trong tư duy: Mối liên hệ giữa khái niệm và phạm trù, mối liên hệ giữa lý luận và thực tiễn, mối liên hệ giữa các ngành khoa học,…
Việc nhận thức và vận dụng đúng đắn nguyên lý về mối liên hệ phổ biến có ý nghĩa quan trọng trong nhận thức và hoạt động thực tiễn của con người.