Phép biện chứng nào chỉ dừng lại ở mức đó trực quan chưa thành hệ thống

Phép biện chứng nào chỉ dừng lại ở mức đó trực quan chưa thành hệ thống

Phép biện chứng trực quan là phép biện chứng chỉ dừng lại ở mức đó trực quan, chưa thành hệ thống. Phép biện chứng này được hình thành trong tư duy của con người từ rất sớm, dựa trên những kinh nghiệm thực tiễn của họ.

Phép biện chứng trực quan được thể hiện trong những câu tục ngữ, ca dao, thành ngữ của dân gian, chẳng hạn như:

• “Nước chảy đá mòn” – thể hiện mối quan hệ nhân quả, sự tác động qua lại giữa các sự vật, hiện tượng.
• “Trăng tròn khuyết, khuyết lại tròn” – thể hiện sự vận động, phát triển của các sự vật, hiện tượng.
• “Mọc đông mọc tây, cây cỏ mọc trái mùa” – thể hiện tính chất mâu thuẫn, đối lập trong sự vật, hiện tượng.

Phép biện chứng trực quan có những ưu điểm sau:

• Đơn giản, dễ hiểu, dễ nhớ.
• Phù hợp với nhận thức của con người ở giai đoạn chưa phát triển.

Tuy nhiên, phép biện chứng trực quan cũng có những hạn chế sau:

• Chưa được hệ thống hóa, chưa được phát triển thành một học thuyết hoàn chỉnh.
• Chưa chỉ ra được bản chất của sự vật, hiện tượng.

Phép biện chứng duy vật là phép biện chứng được hình thành dựa trên phép biện chứng trực quan, nhưng đã được phát triển thành một học thuyết hoàn chỉnh, có hệ thống. Phép biện chứng duy vật đã chỉ ra bản chất của sự vật, hiện tượng, đồng thời là phương pháp luận khoa học để nhận thức và cải tạo thế giới.

Vậy, phép biện chứng nào chỉ dừng lại ở mức đó trực quan chưa thành hệ thống là phép biện chứng trực quan.